Lecture Barbara Rosenwein in Nijmegen

Date: Monday 3 October 2022, from 16:00hrs

Beelkamer, Huize Heyendael Speaker

Opening lecture RICH-fellow Professor Barbara H. Rosenwein

Monday 3 October marks the first day of Professor Rosenwein’s month-long visiting fellowship at RICH Radboud. Her opening lecture will take place at 4 pm (CEST) on campus. Everyone is invited to join in person or online, but registration is required (see the website of the Radboud University).

Love: A New Approach in the History of Emotions

The many excellent approaches to the history of emotions—emotionology, emotional regimes, emotional communities, emotional practices of the body—are extremely useful for looking at emotions at particular moments in time. But my study of the history of love led me to add another approach: to analyze the narratives that inform the emotion. Emotions are not simple: they are experiences, yes, but they are also communications (performatives), moral judgements, implied expectations, and many other things. The same “named” emotion is understood in different ways depending on the narrative that organizes it and gives it meaning. Because of the complexity of these narratives, I prefer to call them fantasies, which also emphasizes their shape-shifting potential.

Barbara H. Rosenwein (Ph.D. (1974), B.A. (1966), University of Chicago) is Professor Emerita at Loyola University Chicago. She is an internationally renowned expert in European medieval history and the history of emotions, and has published a number of influential works. In 2010, she published Emotional Communities in the Early Middle Ages. Her most recent books include Anger: the History of a Conflicted Emotion (Yale University Press 2020) and Love: a History in Five Fantasies (Polity Press 2021).

Since 2009, Rosenwein has been an affiliated research scholar at the Centre for the History of the Emotions at Queen Mary University in London. She was a scholar in residence at the American Academy in Rome in 2001-2002 and was elected Fellow of the Medieval Academy of America in 2003. Rosenwein has lectured throughout the world, including France, The Netherlands, Great Britain, Spain, Germany, Israel, Sweden, Taiwan, Australia, Italy, and Iceland. She retired from teaching as Professor Emerita in 2015 but continues to write and research.

Throughout October 2022, she will be a visiting fellow at the Radboud Institute for History and Culture.

The History of Emotions in the Low Countries, a state of the art meeting

Date Friday 7 October 2022

Time 10:30 to 18:30

Location: Radboud University, Nijmegen

With this meeting, we want to bring together historians interested in emotions to:

(1) reflect on the development of the history of emotions in the Low Countries: What questions have historians of the emotions been exploring? What theories and methods have been developed and applied? What sources have been used? What knowledge have we acquired about the history of emotions and about emotions in history?

(2) formulate perspectives for the future: what urgent questions should we be asking next? What new theoretical reflections might we benefit from? Which promising methods do we want to develop? What sources might provide new insights? What possible convergences might we explore with sensory historians within the newly developing field of the history of experience? Where could and should we seek more and new interdisciplinary forms of collaboration? How useful is national and/or language-based collaboration in the context of an international – increasingly global – field of research?

The meeting will be made up of three plenary lectures about three recent history of emotions projects by established scholars, a poster session, which aims to provide an overview of ongoing history of emotions research in the Low Countries, a round table in which we discuss perspectives for the future and concluding remarks, offered by Professor Barbara Rosenwein (Loyola University Chicago), a most influential and internationally renowned expert in the field of the history of emotions.

Programme

10.30 am -10.45 am Registration (Theater C, Elinor Ostromgebouw)

10.45 am – 11 am Welcome and introduction (dr. Anneleen Arnout)

11 am – 12.30 pm The history of emotions: three recent projects (plenary)

• dr. Theo Lap (Groningen University)
• dr. Elwin Hofman (KU Leuven/Utrecht University)
• dr. Tine van Osselaer (Antwerp University)

12.30 pm – 1.30 pm Lunch

1.30 pm -2.15 pm Poster session, round 1 (Foyer Erasmusgebouw)

2.15 pm – 3 pm Poster session, round 2 (Foyer Erasmusgebouw)

3pm – 3.30pm Coffee Break

3.30pm – 4 pm Poster Session, round 3 (Foyer Erasmusgebouw)

4.15pm – 5pm Round Table (Theater C, Elinor Ostromgebouw)

• dr. Jeroen Deploige (Ghent University)
• dr. Josephine Hoegaerts (Helsinki University)
• dr. Jan Frans van Dijkhuizen (Leiden University)
• dr. Dorothee Sturkenboom

5 pm – 5.30 pm Concluding remarks by professor Barbara H. Rosenwein (Theater C, Elinor Ostromgebouw)

5.30 pm -6.30 pm drinks

Practical information

The meeting takes place on October 7th 2022 at Radboud University in Nijmegen (in the Elinor Ostrom building and the Erasmus building, both on the Heyendaalse weg). In order to welcome Professor Rosenwein and researchers who are not (entirely) fluent in Dutch, we have chosen to use English as the default language for the posters and lectures.

This meeting will also serve as the kick-off event for the new Huizinga Research Network about the History of Emotions. This network sets out to facilitate exchange and cooperation between researchers in the field of the history of emotions in the Low Countries, through seminars, workshops, lectures and network meetings.

More information and registration: Radboud University Nijmegen

Emoties in Conflict

Call for Papers
Eerste gezamenlijke Jaarcongres van de Werkgroepen Zeventiende Eeuw & Achttiende Eeuw

Emoties hebben we allemaal en soms is er sprake van een conflict. Dat kan een conflict zijn tussen emoties of conflicten die emoties veroorzaken. In dit eerste gezamenlijke jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende Eeuw en de Werkgroep Achttiende Eeuw op vrijdag 26 augustus 2022 willen we verkennen hoe mensen individueel of in groep in de vroegmoderne tijd omgingen met emoties, of dat nu conflicterende emoties waren of emoties in conflictsituaties.

            In het onderzoek naar de emotionele cultuur van de vroegmoderne tijd is er vaak gesteld dat emoties in de lange zeventiende en de lange achttiende eeuw onderdrukt of tenminste gereguleerd dienden te worden. In zijn The Navigation of Feeling (2001) stelde William M. Reddy dat samenlevingen streven naar een emotioneel evenwicht en daarom sommige emoties afwijzen en andere reguleren binnen een emotional regime. Wanneer individuen niet in staat zijn hun emoties in overeenstemming te brengen met het emotional regime ontstaat emotional suffering. In Early Modern Emotions (2017) onder redactie van Susan Broomhall wordt onder meer de relatie tussen emoties en destructieve ervaringen onder de loep genomen. Zo schrijft Erika Kuijpers in dat kader over oorlog en geweld, waarbij ze wijst op het belang van egodocumenten bij het in beeld brengen van vroegmoderne geweldservaringen en de emoties die ermee verband houden, evenals de meer sturende werking van gedrukte teksten ten aanzien van het in stand houden van conflicten en de emoties die deze conflicten voeden.

Op haar beurt stelde Barbara R. Rosenwein in haar onderzoek naar emotional communities dat mensen deel uitmaken van verschillende gemeenschappen die in verschillende omstandigheden andere verwachtingen hebben rondom de uiting en regulering van emoties. De vraag rijst dan wat er gebeurt als deze communities in conflict zijn. Waar Reddy en Rosenwein vooral onderzoek deden naar ideeën over emoties in een samenleving, focuste Monique Scheer in het bijzonder op het lichaam. Het door haar geïntroduceerde concept emotional practices kan ons helpen om juist de specifieke handelingen rondom emoties in kaart te brengen. Dat lichaam kan volgens Scheer namelijk geconditioneerd en gedisciplineerd worden en is onderhevig aan culturele normen en waarden.

            Deze drie onderzoekers vertegenwoordigen min of meer drie onderzoekslijnen in de emotiegeschiedenis. De vroegmoderne Nederlanden zijn tot nog toe in beperkte mate volgens deze onderzoekslijnen onderzocht. Zo paste Kristine Steenbergh reeds het begrip emotional communities toe op Vondels Maria Stuart (1646). Het onderzoek van Inger Leemans, die samen met een team van historici en programmeurs het Historic Embodied Emotions Model ontwikkelde, laat zien welke relatie er tussen emoties en lichamelijkheid bestond in vroegmoderne toneelstukken. Dat onderzoek is ook een specifiek voorbeeld van de rol die de Digital Humanities kan spelen in het onderzoek naar emoties in de vroegmoderne tijd.

Andere onderzoekers openen nog andere perspectieven. Zo hanteert Jan Konst een poëticale benadering in zijn onderzoek naar de literaire representatie van de hartstochten in de zeventiende-eeuwse tragedie. Hij laat zien hoe in de Nederlandse tragedie uit de zeventiende eeuw de hartstochten op gespannen voet stonden met de ratio. Dorothée Sturkenboom onderzoekt in Spectators van de hartstocht (1998)de emotionele cultuur van de achttiende eeuw en neemt daarbij onder meer een genderhistorisch perspectief in. Freya Sierhuis betoogt voor de zeventiende eeuw dat mensen vele verschillende emotiestijlen tot hun beschikking hadden ondanks een dominante moraal. Het onderzoek van Eric Jan Sluijter naar de uitbeelding van de passies bij Rembrandt verbindt kunsthistorische en retorische inzichten over de meest effectieve manier om een kijker te beïnvloeden.

            We willen onderzoekers van de lange zeventiende en lange achttiende eeuw uitnodigen om een bijdrage in te sturen met betrekking tot het thema ‘emoties in conflict’. De nadruk zal liggen op de representatie van emoties in conflict in diverse bronnen uit de 17^de en 18^de eeuw, van egodocumenten, kronieken, medische en theologische traktaten, toneelstukken, romans, prenten, schilderijen, muziek, tot poëzie. We zijn onder andere geïnteresseerd in antwoorden op de volgende vragen:

• Welke emoties botsten doorgaans met elkaar?
• Hoe dachten medici over emotionele conflicten?
• Wat voor conflicterende emoties zijn er te ontdekken in de huiselijke sfeer?
• Welke emoties speelden een rol in politieke en militaire conflicten?
• Welke (emotionele) reacties hadden mensen op religieuze conflicten?
• Welke rol speelden emoties in de vroegmoderne diplomatie?
• Hoe brachten emoties ruziënde groepen juist weer bij elkaar?

Abstracts van circa 300 woorden kunnen worden ingestuurd tot 1 mei 2022 naar het algemene mailadres: jaarcongres.dze.dae@gmail.com. Lezingen duren 15 minuten zodat er voldoende tijd overblijft voor discussie. Het is ook mogelijk om een abstract voor een panel in te sturen. Bijdragen zijn bij voorkeur in het Nederlands, maar Engels is ook toegestaan. Het congres vindt plaats op vrijdag 26 augustus 2022.

De congrescommissie

Olga van Marion
Lieke van Deinsen
Kornee van der Haven
Tine De Koninck
Carolina Lenarduzzi
Sven Molenaar
Tim Vergeer
Evi Dijcks

Beeld: Otto van Veen, Goede en verkeerde hartstochten, 1590-1632, gravure, 270mm × 195mm, Rijksmuseum Amsterdam

Help identify Dutch smell words / NeusWijzer

Hoe ruikt januari voor u? Zwavelig naar vuurwerk en ranzig naar oliebollen? Heumig of muf vanwege het binnen zitten? Drassig naar regen en modder? Aromatisch omdat alcohol tijdelijk door rooibosthee wordt vervangen? Branderig naar stookkachels; voor de een balsemiek en voor de ander een meur? Of is januari geurloos omdat u met reukloosheid bent getroffen?

Als u denkt: wat een vreemde vragen, leest u dan vooral verder. Een groep wetenschappers wil alles weten over geuren – vooral over woorden voor geuren – en uw hulp is daarbij meer dan welkom.

Muf, dompig, duffig, vaats, verdossemd, huim, brak of pismuffig: het Nederlands is ooit heel rijk geweest aan geurwoorden. Niet alleen voor muffe luchten en bedompte ruimtes, maar ook om de rijke, aromatische geurcultuur van het dagelijks leven te beschrijven. Een groep ‘neusgierige’ wetenschappers – taalkundigen, historici, etnologen, psychologen, biologen – doet in samenwerking met geurontwerpers en kunstenaars onderzoek naar geur als belangrijk onderdeel van de natuur en het cultureel erfgoed. Ze onderzoeken geurgebruiken en geurtaal, en gaan op zoek naar hedendaagse en historische woorden die gebruikt worden om geuren te beschrijven. Ze zijn speciaal geïnteresseerd in geurbeschrijvingen in dialecten en talen zoals Fries, Limburgs, Nedersaksisch, Jiddisch, en Papiaments.
Geurtaal

Om de Nederlandse geurcultuur in kaart te kunnen brengen heeft de onderzoeksgroep een vragenlijst over geurgebruiken en geurtaal ontwikkeld. Welke rol speelt het ruiken in ons dagelijks leven? Welke woorden hebben we om luchtjes te beschrijven? Welke geur verbindt u aan een bepaald begrip, bijvoorbeeld thuis? Bestaan er in uw dialect bijzondere woorden voor geuren? Doorbreek de wintersleur met geurlust en vul de NeusWijzer-vragenlijst in!

De ingevulde vragenlijsten zullen worden gebruikt voor de Neuswijzer die in 2023 zal verschijnen: een geurig standaardwerk over reuk in taal en cultuur, evolutie en biologie, geschiedenis en psychologie. Een primeur voor het Nederlandse taalgebied.
NeusWijzer-vragenlijst

Wilt u meedoen aan de vragenlijst? Dat kan nog de hele maand januari via deze link: https://geurtaal.survey.clariah.nl/index.php/825654,
of surf naar de NeusWijzer website.

Het NeusWijzer-onderzoek wordt uitgevoerd door een interdisciplinaire groep wetenschappers van het KNAW Humanities Cluster, Vrije Universiteit, Universiteit van Amsterdam en Radboud Universiteit, in samenwerking met geurontwerper Frank Bloem, kunstenaar Mark Wiers Dagnio, Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland, Instituut voor de Nederlandse Taal, Nose Network, en Uitgeverij Boom. NeusWijzer is verbonden aan het Europese onderzoeksproject Odeuropa, geleid vanuit het KNAW Humanities Cluster, dat onderzoek uitvoert naar het historisch geurerfgoed van Europa.

Text from KNAW website: https://www.knaw.nl/nl/actueel/nieuws/neusgierige-wetenschappers-verzamelen-geurtaal-en-geurgebruiken

Image: Fragment from Jan Gilliszn. van Vliet, “Roker blaast rook naar een vrouw” (1643). Rijksmuseum Amsterdam, RP-P-1883-A-7013.

Workshop: Sensing the Past

You are cordially invited to contribute to Sensing the Past: A workshop in applied sensory archaeology and heritage assessment, held online and in person from October 7th to 9th, 2021. 

Organized by a consortium of the University of Amsterdam’s School of Heritage, Memory, and Material Culture (NL) and The Free University’s Interfaculty Research Institute for Culture, Cognition, History and Heritage (NL), this international workshop offers a forum for exchange between established scholars and early-stage researchers who apply sensory approaches to their heritage and archaeology research. The workshop is structured as follows:
Part 1, October 7-8: Online presentations via Zoom (CEST)The first two days will introduce participants to the state-of-the-field debates in experiential archaeology and heritage work. A series of lectures and discussion sessions will be anchored by a keynote address by Prof. Dr. Sue Hamilton (UCL) on October 8th.
Part 2, October 9: Sensory fieldwork at Fort bij Uithoorn, The NetherlandsThe second part of the workshop will give participants experiential fieldwork experience via an in-person sensory walk at the Fort bij Uithoorn, a site built as part of the Amsterdam defense line system and inscribed in the Stelling van Amsterdam UNESCO world heritage designation. Research will be contextualised with a lecture by a local military history expert. Many of the forts in the Stelling have come under recent revitalisation efforts, which preserve the material composition of the fort but often significantly change the experiential layer. Fieldwork will equip participants to analyse historic sensory contributions to such historic spaces and to contribute to redevelopment dialogues beyond mere material evidence. Limited spots available. Covid-19 related safety measures will be applied.

The list of confirmed speakers and more details are available at www.uva.nl/sensingthepast.

OPEN CALL FOR PRESENTATION ABSTRACTS:Papers are sought that present sensory-based research of the historic built environment from any time period. Those interested in presenting their own sensory-based research are warmly invited to submit an abstract of 350 words before August 22nd. Selected presenters will be contacted by the end of August; presentations will be 20 minutes. Please visit the website for more details.
Advance registration required: Please visit www.uva.nl/sensingthepast to register your interest in online and in-person portions of the workshop.
Questions? Send an email to sensory.workshop-fgw@uva.nl

Free download Ruth Leys in Histories of Emotions and the Senses series

Eminent historian of science Ruth Leys’ new book in the Elements in Histories of Emotions and the Senses series at Cambridge University Press, Newborn Imitation: The Stakes of a Controversy is free to download until 21 July.

The book touches on Silvan Tomkins, Paul Ekman, mirror neurons, and other key issues in the emotions field.